Choroba Parkinsona to postępujące schorzenie neurodegeneracyjne, dotykające miliony ludzi na całym świecie. Wczesne rozpoznanie tej choroby może znacząco wpłynąć na jakość życia pacjenta i skuteczność leczenia. Niestety, początkowe objawy bywają subtelne i często są mylone ze zmianami związanymi z naturalnym procesem starzenia. W tym artykule przyjrzymy się pierwszym symptomom choroby Parkinsona, które mogą być sygnałem ostrzegawczym. Poznanie tych objawów może pomóc w szybszym zdiagnozowaniu choroby i rozpoczęciu odpowiedniego leczenia.
Drżenie spoczynkowe – charakterystyczny objaw choroby Parkinsona
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych wczesnych objawów choroby Parkinsona jest drżenie spoczynkowe. Zazwyczaj rozpoczyna się ono w jednej kończynie, najczęściej w dłoni lub palcach. To drżenie ma charakterystyczny rytm i częstotliwość, opisywane często jako “kręcenie pigułki” lub “liczenie pieniędzy”. Co istotne, objaw ten występuje, gdy dana część ciała jest w spoczynku i zazwyczaj ustępuje podczas ruchu celowego[1].
Drżenie spoczynkowe może początkowo być ledwo zauważalne i pojawiać się sporadycznie, na przykład w sytuacjach stresowych. Z czasem jednak staje się bardziej widoczne i może rozprzestrzenić się na drugą stronę ciała. Warto pamiętać, że nie u wszystkich pacjentów z chorobą Parkinsona występuje drżenie, a jego obecność nie jest jednoznaczna z diagnozą tej choroby. Niemniej jednak, pojawienie się tego objawu powinno skłonić do konsultacji z neurologiem.
Spowolnienie ruchowe i sztywność mięśniowa
Kolejnymi istotnymi wczesnymi objawami choroby Parkinsona są spowolnienie ruchowe (bradykinezja) oraz sztywność mięśniowa. Bradykinezja objawia się trudnościami w rozpoczynaniu ruchu, spowolnieniem wykonywania codziennych czynności oraz zmniejszeniem amplitudy ruchów. Pacjenci mogą zauważyć, że potrzebują więcej czasu na wykonanie prostych zadań, takich jak ubieranie się czy mycie zębów[2].
Sztywność mięśniowa z kolei powoduje zwiększone napięcie mięśni, co może prowadzić do bólu i ograniczenia zakresu ruchu. Często opisywana jest jako uczucie “sztywności” lub “zablokowania” w stawach. Początkowo te objawy mogą być subtelne i jednostronne, ale z czasem stają się bardziej wyraźne i obejmują obie strony ciała. Wczesne rozpoznanie tych symptomów może przyczynić się do szybszego wdrożenia odpowiedniego leczenia i poprawy jakości życia pacjenta.
Zaburzenia postawy i równowagi
Zmiany w postawie ciała i zaburzenia równowagi to kolejne wczesne sygnały ostrzegawcze choroby Parkinsona. Pacjenci mogą zauważyć, że ich postawa staje się bardziej pochylona do przodu, a chód staje się mniej pewny. Charakterystyczne jest też zmniejszenie lub całkowity zanik balansowania rękami podczas chodzenia[3].
Zaburzenia równowagi mogą początkowo objawiać się jako trudności w wykonywaniu nagłych zwrotów lub wstawaniu z pozycji siedzącej. Z czasem mogą prowadzić do zwiększonego ryzyka upadków. Te zmiany w postawie i równowadze często pojawiają się stopniowo i mogą być początkowo niezauważalne dla pacjenta, ale widoczne dla rodziny lub bliskich przyjaciół.
Zmiany w piśmie i mowie
Subtelne zmiany w piśmie i mowie mogą być jednymi z pierwszych objawów choroby Parkinsona. Charakterystyczne jest zmniejszanie się rozmiaru pisma (mikrografia), które staje się coraz mniejsze i bardziej nieczytelne w miarę pisania. Pacjenci mogą zauważyć, że ich pismo jest mniej wyraźne niż kiedyś, a linie tekstu mogą zacząć “wspinać się” ku górze strony[4].
W przypadku mowy, wczesne objawy mogą obejmować cichszy głos (hipofonia), mniej wyrazistą artykulację oraz monotonność intonacji. Pacjenci mogą mieć trudności z rozpoczęciem mówienia lub utrzymaniem płynności wypowiedzi. Te zmiany w komunikacji mogą początkowo wydawać się subtelne, ale z czasem stają się bardziej wyraźne i mogą wpływać na codzienne interakcje społeczne.
Treści zamieszczone na Carbomedicus.pl, choć zgodne z aktualną wiedzą naukową, nie powinny służyć do stawiania diagnoz medycznych. W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby powinieneś/powinnaś skontaktować się z lekarzem w celu uzyskania profesjonalnej pomocy.
Bibliografia:
[1] Jankovic J. Parkinson’s disease: clinical features and diagnosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2008;79(4):368-376.
[2] Postuma RB, et al. MDS clinical diagnostic criteria for Parkinson’s disease. Mov Disord. 2015;30(12):1591-1601.
[3] Bloem BR, et al. Falls and freezing of gait in Parkinson’s disease: a review of two interconnected, episodic phenomena. Mov Disord. 2004;19(8):871-884.
[4] Letanneux A, et al. Speech and oral motor profile in children with Parkinson’s disease. J Commun Disord. 2014;49:79-91.